ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္၏ အၾကြင္းအက်န္

ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္၏ အၾကြင္းအက်န္

(၁)

ရုရွားျပည္တြင္ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ေဗာ္ရွီဗစ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ပါတ္သက္၍ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ားကို ခမ္းခမ္းနားနားက်င္းပခဲ့ၾကသည္မွာ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ မစၥတာဂိုဗာေခ်ာ့ ( Mikhail Gorbachev) သမၼတရာထူးတြင္ရွိ ေနစဥ္က ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပါသည္၊ ရင္ျပင္နီတြင္ ရုရွားတပ္ေတာ္က ေနာက္ဆံုးေပၚ တိုက္ခ်င္းျပစ္ဒံုးပ်ံၾကီးမ်ား အပါအ၀င္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ားကို ရရွားတပ္မေတာ္၏အင္အားအျဖစ္ ျပသခဲ့ၾကပါသည္၊ ေတာ္လွန္ေရးၾကီး က ေမြးဖြားေပးလိုက္ေသာ လူထု၏စြမ္းအင္ႏွင့္ ကမာၻၾကီးတြင္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ၏ အေရးပါပံုအခမ္းက႑ကို ဖြင့္လွစ္ျပသသည္ဟုလည္း ယူဆႏိုင္ပါသည္။

ႏိုင္ငံျခားဧည့္သည္မ်ားအၾကားတြင္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ လက္၀ဲယိမ္းပါတီေခါင္းေဆာင္ အိုလီဗာတမ္ဗို (Oliver Tambo) ႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းေခါင္းေဆာင္ ရာဆာအာရာဖက္တို႔ ပါ၀င္ပါသည္၊ “လီနင္သည္ ထာ၀ရ အသက္ရွင္ ေနမည္”ဆိုေသာကဗ်ာစာသားကိုလည္း ၾကီးမားသည့္ ဆိုင္းဘုတ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆြဲခဲ့ၾကပါသည္၊

(၂)

လူငယ္မ်ားက လီနင္၏ ရုပ္အေလာင္းထားရွိရာ အာဇာနည္ဗိမၼာန္သို႔ ခ်ီတက္အေလးျပဳခဲ့ၾကပါသည္၊ တိုင္းသူ ျပည္သားအမ်ားစု၏ခံစားခ်က္မွာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ထက္သန္ျခင္းကတဖက္၊ အစာေရစာရွားပါးျပီး လူသံုးကုန္ပစၥည္း မ်ား ေစ်းၾကီးျခင္းဒဏ္ကို ခံစားၾကရသည္ကတဖက္ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။

ထိုစဥ္ကမူ လာမည့္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒၾကီးျမင့္ျခင္းမွ ေလွ်ာက်ခဲ့ရျပီး ေလးႏွစ္ၾကာလ်င္ ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုၾကီး ျပိဳကြဲသြားရေတာ့မည္ဟု ဘယ္သူမွ မခန္မွန္းႏိုင္ခဲ့ၾကပါ၊ ၁၉၁၇ခုႏွစ္ ေဗာ္ရွီဗစ္ေတာ္လွန္ေရး ၾကီးေၾကာင့္တိုင္းျပည္၏ ဂုဏ္သိကၡာတက္လာရန္မရွိေတာ့ဘဲ တျဖည္းျဖည္းက်ဆင္းေနရျခင္းကိုသာ သတိ ထားမိခဲ့ၾကပါသည္။

ယေန႔အေျခအေနတြင္မူ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ားအေပၚအျမင္မ်ားမွာ ေျပာင္းလဲကုန္ၾကပါျပီ၊ အထင္ကရ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္တည္ရွိေနသည့္ ရုရွားႏွင့္တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔မွာပင္ ကားလ္မတ္စ္ႏွင့္အိမ္ဂ်ယ္ (Karl Marx and Engels) တို႔၏ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒမွာ ခ်ဳပ္ျငိမ္းလုနီးပါးျဖစ္ေနပါသည္၊ အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈ မရွိေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္သည္သာ သဘာ၀က်ျပီး မေရွာင္လြဲႏိုင္သည့္လမ္းျဖစ္ေနပါျပီ၊

ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ေသာ လီယြန္ထေရာ္စကီး (Leon Trotsky) က တခ်ိန္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒသည္ သမိုင္း၏အမိႈက္ပံု (Dusbin Of History) ထဲသို႔ ေရာက္သြားရလိမ့္မည္ဟု နိမိတ္ဖတ္ခဲ့ဖူးပါသည္၊ တခ်ိန္တည္း မွာပင္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မွာလည္း ၂၀၀၈ခု ေစ်းကြက္ျပိဳကြဲမႈဒဏ္မွ နလံမထူႏိုင္ၾက ေသးသည္ကိုလည္းေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္၊ ေနာင္တြင္ ဤအခက္အခဲမ်ိဳး ထပ္မံမၾကံဳရေစရန္ ခိုင္မာေသာ အာမခံခ်က္ကိုလည္း မေတြ႔မျမင္ၾကရေသးပါ၊

ယခုအခ်ိန္ ၂၁ရာစုတြင္ ရုရွားႏိုင္ငံ၌ ပူတင္ (Vladimir Putin) အစိုးရက ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို ပံုစံအသစ္ျဖင့္ အသက္သြင္းရန္ ၾကိဳးစားေနမႈမ်ားကို စိုးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ကမာၻၾကီးကေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါသည္၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈၾကီးထြားလာေနခ်ိန္တြင္ အစိုးရကေျဗာင္က်က် လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္ေနၾကသည္ကို လစ္လ်ဴရႈထား သည္၊ မတရားမႈမ်ားကို ယေန႔အစိုးရက ဖယ္ရွားမေပးႏိုင္ပါ။

ယခင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအဆက္ဆက္က စီးပြားေရးတြင္ ျပည္သူမ်ားအၾကား တန္းတူညီမွ် ျဖစ္ရမည္ဟုဆိုခဲ့ၾက သည္၊၊ အစိုးရကခ်မွတ္သည့္ စီမံကိန္းစီးပြားေရးျဖင့္ ခ်ီတက္ရမည္၊ အေျပာင္းအလဲသည္ ေတာ္လွန္ေရးပံုစံျဖင့္ လာရမည္ဟု ျပည္သူလူထုကို စည္းရုံးခဲ့ၾကပါသည္။

သို႔တေစ ထို၀ါဒ၊ ေပၚလစီမ်ားကို တျပိဳင္နက္တည္း အေကာင္အထည္ေဖၚရန္မွာ လက္ေတြ႕တြင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ၊ အာဏာကိုလူတစုကခ်ဳပ္ကိုင္ထားသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားႏွင့္ ၄င္းတို႔က မွ်ေ၀ေပးသည့္ ခ်မ္းသာေသာ လူတန္းစားဟူ၍ ျဖစ္ေပၚလာသည္၊ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖင့္ ရႈပ္ေထြးေနေသာ ေတာ္လွန္ေရးမွာ စိတ္ကူးယဥ္ ဖန္တီးထားေသာ ရန္သူလူတန္းစားကို အျမဲတိုက္ခိုက္ေနၾကရသည္။

ပထမကမာၻစစ္ျပီးခ်ိန္တြင္ ရုရွားႏိုင္ငံသည္ပထမဆံုး ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို ထူေထာင္ခဲ့သည့္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္၊ အေရွ႕ ဥေရာပတြင္ သူတို႔ႏွင့္သေဘာတူႏိုင္ငံအငယ္ကေလးမ်ားသာ ထြက္ေပၚခဲ့သည္၊ အေမရိကန္တို႔ဦးေဆာင္ ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မွာ ကြန္ျမဴနစ္တို႔ႏွင့္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနသည္၊ စားသံုးသူတို႔ကို ဦးစားေပးရေသာစနစ္ ျဖစ္သည္၊ အစိုးရက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တိုက္ရိုက္ပါ၀င္ စြက္ဖက္ျခင္းမရွိရေပ။

၁၉၂၉ခုႏွစ္က wall street ေစ်းကြက္ျပိဳပ်က္မႈျဖစ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္အရင္းရွင္စနစ္သည္လည္းစားသံုးသူ ျပည္သူ လူထု ကိုအကာအကြယ္မေပးႏိုင္ဟူ၍ ျဖစ္လာျပန္သည္၊ ဆက္တိုက္ျဖစ္ခဲ့ေသာစီးပြားေရး ဆုတ္ကပ္ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ေစ်းကြက္၏ လူအမ်ားမျမင္ႏိုင္၊ နားမလည္ႏိုင္ေသာ သဘာ၀က ခ်ဳပ္ကိုင္ထား ျခင္းေၾကာင့္ လည္းေကာင္း တျခားစနစ္ရွိႏိုင္ေသးသလားဟု ရွာေဖြၾကံဆခဲ့ၾကသည္၊

ဖက္ဆစ္ကိုတိုက္ရန္လိုသျဖင့္ ရရွားေခါင္းေဆာင္ စကာလင္၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားကို မသိက်ိဳးကြ်ံျပဳခဲ့ၾကသည္၊ ဖက္ဆစ္တို႔ကို ေအာင္ပြဲခံရသည့္ ၁၉၃၀-၄၀ ႏွစ္မ်ားေနာက္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ ေပၚျပဴလာျဖစ္မႈမွာ တာရွည္မခံခဲ့ျပန္ေခ်၊ အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပည္သူလူထုကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ေၾကာင့္ဆိုဗီယက္ရုရွားတို႔၏ ၾသဇာအာဏာမွာ ေမွးမွိန္သြားသည္၊ စစ္ၾကီးျဖစ္ေနစဥ္က အစိုးရကဦးစီးေသာ စီမံကိန္းစီးပြားေရးစနစ္မွာ အဆင္ေျပသလိုလိုရွိခဲ့ေစခါမူ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ကာလတြင္မူ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ျပန္ေခ်။

၁၉၆၆ခု က်ဴးဘားႏိုင္ငံက ဦးစီးျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ တိုက္သံုးတိုက္ ကြန္ျမဴနစ္ညီလာခံကို အာဖရိက၊ ေတာင္အေမရိကားႏွင့္ အာရွႏိုင္ငံ ၈၂ ႏိုင္ငံတက္ေရာက္ခဲ့ၾကျပီး အရင္းရွင္ႏွင့္ ကိုလိုနီ၀ါဒဆန္႔က်င္ေရးကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္၊ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားမွ အစိုးရမ်ားကို ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ကြန္ျမဴနစ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စုေ၀းခဲ့ၾက ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အင္ဂိုလာ၊ အာရွႏိုင္ငံအမ်ားအျပား၌ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒကို အသက္သြင္း လာခဲ့ၾကျပန္ပါသည္။

တရုပ္ျပည္တြင္ ၁၉၄၉ခု ေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ျပီးခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္တို႔အဖို႔ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒျပန္႔ပြားျခင္းကို အႏ ၱရာယ္တခုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ထို၀ါဒကို ဟန္႔တားေရးအတြက္ စစ္အင္အားကိုသံုးခဲ့ပါသည္၊ အေမရီကန္တို႔ က ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတြင္ စစ္အၾကီးအက်ယ္တိုက္ေနခ်ိန္တြင္ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကို ႏိုင္ငံမ်ားစြာက ထူေထာင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ကမၻာၾကီးတြင္ အဓိကက်သည့္ စီးပြားေရးစနစ္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေတြ႔ျမင္ေနရျခင္းျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္၊ စက္မႈဖြံ႔ျဖိဳးသည့္ကုမၸဏီမ်ားျဖင့္ ခ်မ္းသာေသာလူတန္းစားမ်ား ရွိေနၾကသလိုပင္ ပညာတတ္ျပီး မိမိဘ၀ အေျခ အေနကို အားမရႏိုင္ၾကသည့္ ၀န္ထမ္းအမ်ားစုကလည္း စနစ္ကိုသာ အျပစ္ဖို႔ၾကပါသည္၊ ကားလမတ္(စ္)က ေၾကြးေက်ာ္ခဲ့သည္မွာ “လူအားလံုးမိမိတို႔စြမ္းရည္အလိုက္ အလိုဆႏၵျပည့္ရေစရမည္” ဟူေသာ အာမခံခ်က္မွာ လူအမ်ားကို မ်ားစြာဆြဲေဆာင္ခဲ့ပါသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို တေျပးညီေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မည့္စနစ္(သို႔) အေျခခံလစာကို အစိုးရ ကျပည္သူအားလံုးကို ေပးေ၀သည့္စနစ္ကို ဖင္လန္ႏွင့္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံတို႔တြင္ စမ္းသပ္လ်က္ရွိၾကပါသည္။

(၃)

၁၉၈ရခုႏွစ္က ေမာ္စကိုရင္ျပင္နီတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရး အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတာ္ၾကီး မ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ႔ျမင္ရေတာ့မွာ မဟုတ္သလို ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ အသက္ျပန္၀င္လာရန္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ၊ ဗဟိုကစီစဥ္ေပးသည့္ စီမံကိန္းစီးပြားေရးစနစ္ ႏွင့္ ျပည္သူကိုဖိႏွိပ္မည့္ (Gulag)ေခၚ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကို လည္း မျမင္လိုၾကေတာ့ပါ။

လီနင္လည္း ကြယ္လြန္ခဲ့ပါျပီ၊ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒသည္လည္း ေမွးမွိန္သြားခဲ့ပါျပီ၊ သို႔တေစ သူတို႔ကို စင္ေပၚေရာက္ လာေအာင္တြန္းအားေပးခဲ့သည့္ မညီမွ်မႈမ်ားမွာမူ ကမာၻတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။

ကိုသန္းလြင္

Ref: What’s left of communism, New York Time 24, February 2017

( မိုးမခ )